Uitreiking ridderorde door de burgemeester van de gemeente Woerden, de heer Victor, Molkenboer, 3 juli 2020.
“En zo kom ik bij de laatste van deze serie, de heer van Zijl, Reinold en Marijke. Ik had met u een heel leuk telefoongesprek. Ik wist toen nog niet zo, ik ga het straks vertellen welke bijzondere dingen u allemaal heeft gedaan, erg leuk, maar ik ben ook een leek op het gebied van muziekinstrumenten. Ik ga het zo uitleggen.
Meneer Van Zijl, in 1978 begon u als dwarsfluitdocent aan de Streekmuziekschool Abraham Feijten in Vleuten. Toen de gemeenschappelijke regeling tussen de voormalige gemeenten Maarssen en Vleuten-de Meern in 1992 afliep werd de muziekschool op uw initiatief en onder uw leiding geprivatiseerd. Hierna werd u in 1993 directeur van het nieuwe kunstencentrum Nieuwe Vaart. KNV. U speelde een belangrijke rol in het behoud van het kunstencentrum en de afloop van de gemeenschappelijke regeling. Dat was overigens een periode dat al die Muziekscholen en al die gemeenschappelijke regelingen verdwenen. Ik heb het zelf nog meegemaakt in Gorcum, het ook helaas zelf mogen doen en dat deed echt pijn. Ik moet zeggen hoe we dat nu in Woerden hebben gedaan uniek is en je ziet dat het nu floreert. U loosde het kunstencentrum door een complexe privatiseringsproces en dat maakt het des te waardevoller dat de instelling ook bleef bestaan.
Het nieuwe docentencollectief ontstond in het bijzonder door uw leiding en betrokkenheid na beëindiging van de subsidieverlening door de gemeente Utrecht realiseerde u nogmaals een doorstart en wist de werkgelegenheid in Vleuten te behouden. Dat is echt een bijzondere prestatie en ik weet zelf hoe moeilijk dit is. Verder zet u zich in voor het behoud van muziekonderwijs in Maarssen en Breukelen Ook hield u de Musicalafdeling in stand door hen zelfstandig door te laten gaan onder de naam Musicalos. Tijdens moeilijke financiële periodes maakte u zich sterk voor het behoud van de cultuurinstelling en dat is dankzij uw inspanning dat de muziekschool toch blijft bestaan. Onder uw leiding werd tevens het aanbod uitgebreid met dans, drama en muziektheater en initieert u ook diverse muziekinitiatieven op scholen. U bent een enorm betrokken directeur. Altijd staat u klaar voor de docenten en de leerlingen. Als er een voorstelling is helpt u mee aan het maken van de uitnodigingen en het bouwen van decors. En als iets aan de panden moet gebeuren nou dan klussen we gewoon mee en schilderen mee. Het maakt u allemaal niet uit. Ondanks u formele deeltijdaanstelling bent u gewoon tweemaal zoveel uren actief voor het Kunstencentrum.
Ook bent u instrumentenmaker. En eigenaar van de Reinold van Zijl Clavion waar ik het over had. Nou komt ie. U ontwikkelde een nieuw muziekinstrument, genaamd Clavion.
“Weet iemand hier wat een Clavion is? Nee? Ik denk soms dat ik de enige ben maar niemand weet het, dat doet me deugd”. Ik ga het u vertellen. Een oefeninstrument voor beiaardiers in opleiding. Voorheen had iedere beiaardier een zelfgemaakt huiskamer carillon om muziekstukken in te studeren. Maar deze zelfgemaakte oefeninstrumenten produceerden zoveel bijgeluid dat de daadwerkelijke muziek lastig te horen was. Ik kan me er wel iets bij voorstellen als je thuis op die stokken zit te rammen dat er iets moet zijn om het op te leren. Door de ontwikkeling van een nieuw oefeninstrument kunnen beiaardiers tegenwoordig zelfs huiskamerconcerten geven. Het stadhuis van Dordrecht heeft als eerste in de wereld een clavion-klavier waardoor dit het best spelende klokkenspel ter wereld is geworden. Hierdoor is deze ontwikkeling ook meegenomen in de restauraties van de carillons te Edam en kasteel de Haar. Ook stond u aan de wieg van de ontwikkeling en realisatie van het Glazen carillon van Leidsche Rijn. Een uniek instrument. En daar sluit ik daar weer bij aan want ik hiervoor burgemeester in Leerdam geweest en ben goed bekend met Bernard Heesen en ik heb heel wat uren bij hem doorgebracht terwijl hij die glazen bollen / klokken voor het carillon aan het blazen was. En het was nog maar de vraag of het zou lukken want die klokken moesten gestemd worden. Nu, zoals u weet is het gelukt, u bent er ook bij betrokken geweest. Het is echt de moeite waard om daar nog eens te gaan kijken gelegen bij de Cultuurcampus . Uniek om dat eens te zien, daar hangt dan dat glazen klokken carillon.
De directeur van het carilloninstituut Nederland en tevens president van Euro Carillon stelt dat uw oefeninstrument inmiddels overal ter wereld worden gebruikt. Ook ontwikkelde u zogenoemde lineaire klavieren. We leren hier veel, Lineaire klavieren!!! Dit aangepaste instrument kent in plaats van één liefst twee rijen toetsen waardoor het instrument kleiner werd en op locaties kon worden gebouwd daar waar dat voorheen niet mogelijk was. Voor het Johan Straussorkest van André Rieu orkest bouwde u ook een mobiele carillonklavier dat ondanks de beperkte omvang toch de volledige toonomvang had en daarom de gehele wereld kennis kon maken met het Nederlands klinkend erfgoed. En dat op toon houden daar zit natuurlijk de finesse. U biedt de instrumenten tegen kostprijs aan om zoveel mogelijk beiaardiers hun muziekopleiding te ondersteunen bij hun studie. Ook bent u nog vrijwilliger bij de stichting Torenmuziek Nederland. U initieerde diverse technische vernieuwingen in de klavier (studie)bouw. Wereldwijd studeren beiaardiers op de door u ontwikkelde instrumenten en u bent vrijwilliger bij de zorgorganisatie Careijn dat doet u er ook nog bij, de locatie Snavelenburg Maarssen. U bent organisator van gratis concerten voor de ouderen. En tot slotte wil nog noemen uw activiteiten voor stichting Cloche Art. Deze stichting behartigt de belangen voor carillons in Nederland. Nederland heeft ruim 200 carillons, 1/3 van het totaal aantal wereldwijd. U bent adviseur op het terrein van de klavierbouw bij de restauratie van deze toreninstrumenten. Ook leverde u een belangrijke bijdrage aan talloze vernieuwende projecten tijdens het nationaal festival Klinkend Erfgoed in Maastricht dat in 2018 plaatsvond. Gesteld wordt dat u van grote importantie bent geweest in de ontwikkeling van de Nederlandse carillonkunst in de afgelopen decennia. En dat is niet niks.
Meneer Van Zijl, u wordt geroemd om uw doorzettingsvermogen, uw tomeloze optimisme voor muziek en onderwijs. Had ik u maar getroffen als muziekdocent, dan had ik daar misschien wel iets van opgedaan. Ik had een tentamen blokfluit, mijn docent zei toen tegen me, jongen als jij besluit te blijven dan kom je nog maar eens terug. De muziekwereld is u dankbaar voor uw talent en inzet. Op het advies dat zij terugkregen van het Kapittel van Civiele Orden stond, ik citeer: Betrokkene kan worden gekwalificeerd als iemand die op uitstekende wijze werkzaamheden heeft verricht waarbij de samenleving in zeer belangrijke mate is gebaat. U heeft een indrukwekkende carrière achter de rug en daar hoort een indrukwekkende onderscheiding bij.
Zijne Majesteit onze koning, heeft u behaagt te benoemen tot Ridder in de orde van de Nederlandse Leeuw. Ja, dat is niet niks. Hartelijk gefeliciteerd.”
